Product owner vs product manager. Poznaj różnice zanim rozpocznie się projekt
Jeśli chcesz poznać różnice pomiędzy product ownerem a product managerem, na początku trzeba wyjaśnić jedną kwestię.
Product owner to rola w procesie scrumowym, podczas gdy product manager nie musi być zaangażowany w żadne działania oparte na podejściu agile. Taka osoba pełni swoje obowiązki product managera nawet, gdy aplikacja nie jest w fazie tworzenia.
Co dokładnie wyróżnia te dwie role? Dowiedz się, jakie obowiązki czekają na product managera i product ownera podczas procesu rozwoju aplikacji i nie tylko.
Warto pamiętać W poszczególnych firmach obowiązki PM i PO będą nieco inne, ale opisy poniżej powinny dać Ci ogólny obraz tego, czym zazwyczaj zajmują się te osoby.
Co robi product manager?
Główny cel: Szerokie spojrzenie na strategię produktu.
Opis stanowiska
Celem jest stworzenie całej wizji produktu. Project manager (PM) polega na danych i ich analizie, żeby proponować najlepsze rozwiązania dotyczące funkcji i sposobów działania. Dlatego zazwyczaj nadzoruje pracę researcherów i przetwarza informacje na temat użytkowników i rynku.
Na tej podstawie product managerowie podejmują decyzje, gdy trzeba określić funkcjonalności MVP albo cele długoterminowej współpracy. Przygotowują też roadmapę i ustalają terminy realizacji.
Ale rola product managera nie ogranicza się jedynie do kwestii związanych z rozwojem oprogramowania. Taka osoba musi też współtworzyć strategie marketingowe i sprzedażowe. Wszystko, co wiąże się z produktem, musi wcześniej być zatwierdzone przez product managera.
Z kim zwykle pracuje?
PM często współpracuje m.in. z researcherami, ekspertami od sprzedaży, PR czy marketingu, przedstawicielami biznesu i product ownerami. Od czasu do czasu spotyka się też z programistami.
Przykładowe obowiązki
- nadzorowanie badań skupionych wokół potrzeb użytkowników
- zbieranie danych istotnych z puntu widzenia biznesu (np. analiza konkurencji)
- określanie najważniejszych elementów projektu
- tworzenie i aktualizowanie mapy produktu
- ustalanie wskaźników KPI i śledzenie, czy strategia działa zgodnie z planem
- udział w tworzeniu strategii marketingowej i sprzedażowej.
Specjalne umiejętności
Dobry product manager to osoba, która:
- zna metody badań potrzeb użytkowników – decyzje product managerów opierają się na danych, dlatego muszą oni pozyskać i przetworzyć dużą ilość informacji,
- ma świadomość tego, co wpływa na UX – nawet jeśli eksperci od UX są w zespole, product manager musi wiedzieć, co sprawia, że produkt satysfakcjonuje użytkowników,
- współodczuwa z użytkownikami i naprawdę rozumie ich problemy,
- ma podstawową wiedzę techniczną – lepiej znać możliwości i ograniczenia technologiczne, żeby tworzyć realistyczne plany,
- z łatwością komunikuje się z ludźmi – ta praca wymaga wielu konsultacji i pracy w zespole, więc umiejętność unikania konfliktów przy jednoczesnym osiąganiu celów jest na wagę złota.
Co robi product owner?
Główny cel: Koncentracja na procesie rozwoju produktu i współpraca ze scrumowym zespołem.
Opis stanowiska
Zadaniem product ownera jest stały kontakt z resztą scrumowego zespołu, sprawdzanie aktualnego statusu prac i weryfikacja rezultatów podczas przeglądów sprintu. Musi on czuwać nad tym, żeby projekt był realizowany w określonym przedziale czasowym i w zgodzie z roadmapą, którą przygotował product manager.
PO mówi zespołowi, co jest najważniejsze w każdym sprincie i bierze udział w jego planowaniu. To właśnie on prezentuje roadmapę i pomaga przy tworzeniu backlogu. Do jego obowiązków zalicza się też product refinement.
Product ownerzy blisko współpracują w programistami, a czasem biorą nawet udział w spotkaniach daily, chociaż nie zawsze jest to wymagane. PO uczestniczą też w spotkaniach retro i oceniają współpracę.
Miej na uwadze, że chociaż nazwa sugeruje co innego, produkt nie należy do product ownera. Jest on reprezentem swojej firmy w zespole scrumowym.
Warto pamiętać Czasem nie jest to możliwe, ale warto wyznaczyć tylko jednego product ownera. Jak przeczytasz w Poradniku Scrum: “Product Owner to jedna osoba, nie komisja.” Często nie trzeba angażować więcej osób w podejmowanie decyzji.
Z kim zwykle pracuje?
Na co dzień product ownerzy pracują z zespołem scrumowym. Zwykle składa się on z programistów, specjalistów QA, UX oraz UI designerów i scrum mastera (lub project managera).
Przykładowe obowiązki
- pomoc w przygotowywaniu user stories wspólnie z zespołem,
- prezentowanie roadmapy i przygotowywanie backlogu produktu (również z pomocą zespołu),
- akceptowanie wszystkich zmian w projekcie,
- upewnianie się, że rozwój aplikacji idzie w pożądanym kierunku, a potrzeby użytkowników i biznesu są brane pod uwagę
- określanie priorytetów,
- stała współpraca z zespołem scrumowym na etapie rozwoju i utrzymania produktu.
Specjalne umiejętności
Product owner powinien być:
- dobrze zorganizowany – jeśli zapomni o wprowadzeniu zmian do backlogu albo nie przekaże zespołowi pewnych informacji, powodzenie całego projektu jest narażone na ryzyko,
- wrażliwy na detale – product owner musi ocenić pomysły i sprawdzić, czy przybliżają zespół do osiągnięcia celu,
- dobry w formułowaniu właściwych pytań – nawet jeśli koncepcja wydaje się odpowiednia, PO powinien zweryfikować jej wady i zalety,
- uważnym słuchaczem – słuchanie tego, co inni eksperci mają do powiedzenia ma kluczowe znaczenie, dlatego otwartość na cudze pomysły jest niezbędna.
Product owner vs product manager – razem w projekcie
Czyny znaczą więcej niż słowa, warto więc się dowiedzieć, co PO i PM robią w ramach przykładowego projektu.
Warto pamiętać Każda firma ma swój własny sposób działania i każdy projekt jest inny, dlatego obowiązki zawsze mogą się od siebie różnić. Dobór zadań zależy również od etapu, na jakim znajduje się projekt.
Zarys sytuacji
Pewna firma oferuje aplikację dla rodziców, którzy ze sobą nie mieszkają, ale chcą po równo dzielić się obowiązkami związanymi z dziećmi. Zespół zarządzania produktem na bieżąco śledzi KPI i inne metryki, które pokazują, czy biznes realizuje wyznaczone cele. Na podstawie raportów product manager zauważa, że coraz więcej rodziców przestaje korzystać z aplikacji po pierwszych trzech miesiącach. Istnieje podejrzenie, że aplikacja nie odpowiada na problem, który staje się ważny dopiero po jakimś czasie albo pojawia się nieregularnie.
Etap 1: Identyfikacja problemu i research
PM może zacząć od poinformowania właścicieli biznesu o problemie. Hipoteza nie jest jeszcze zbyt szczegółowa, dlatego najlepiej będzie przeprowadzić badania eksploracyjne i porozmawiać z rodzicami, żeby dowiedzieć się, na czym rzeczywiście polega problem i jak sobie z nim aktualnie radzą. Zespół ds. zarządzania produktem powinien się tym zająć z product managerem jako osobą nadzorującą. Nie zaszkodzi też przeprowadzić desk research i analizę konkurencji.
Etap 2: Analiza, ideacja i przygotowanie do rozwoju produktu
Załóżmy, że analiza danych pokazała, że największym wyzwaniem jest dopasowanie planu dnia jednego rodzica do harmonogramu zarówno dziecka, jak i drugiego rodzica. Im starsze jest dziecko, tym więcej ma zajęć.
Na tym etapie zespół powinien znaleźć najlepsze rozwiązanie tego problemu.
Warsztaty Product Design wiele wnoszą, jeśli chodzi o przetwarzanie zebranych wcześniej danych i odkrywanie dodatkowych spostrzeżeń. Kiedy eksperci gromadzą się w jednym pokoju i dzielą się informacjami, wtedy mogą wybrać najważniejsze problemy i skupić się na rozwiązaniach. Product owner również powinien wziąć udział w takich sesjach.
Co dzieje się po warsztatach UX? Przyjmijmy, że rozwiązaniem jest funkcjonalność, która pozwala rodzicom na dodawanie do konta nowych członków (dzieci, opiekunek, dziadków) z różnymi uprawnieniami, które umożliwiają dostęp jedynie do niektórych widoków. Jeśli pomysł zyska akceptację, product manager aktualizuje roadmapę, tworzy nowe wskaźniki KPI oraz – wspólnie z product ownerem – edytuje backlog.
Etap 3: Tworzenie nowej funkcji
Nareszcie przyszedł moment, kiedy product owner ma więcej do powiedzenia. Najpierw zapoznaje się z informacjami, które przygotował product manager i pyta o każdy szczegół, który może mieć znaczenie. Następnie PM powinien spotkać się z zespołem scrumowym (zakładam, że już wcześniej ze sobą współpracowali) i razem muszą opracować user stories na podstawie roadmapy.
Co dalej? PO określa, które zadania są priorytetami i informuje zespół, jakie są kluczowe elementy każdego sprintu. Na bieżąco zatwierdza zmiany w backlogu i bierze udział w spotkaniach retro. Jego zadaniem jest też odpowiadanie na pytania, jakie stawiają testerzy QA i programiści.
Na tym etapie PO stale spotyka się z product managerem i zdaje raporty. PM też czasem rozmawia z zespołem programistów, ale nie zdarza się to często.
Etap 4: Publikacja nowej wersji aplikacji
Nadszedł czas na oddanie nowej funkcji w ręce użytkowników, dlatego PO intensywnie współpracuje ze scrum masterem, programistami i specjalistami QA. Jest też odpowiedzialny za dostarczenie materiałów wymaganych przez Google Play albo Apple App Store. Kontakt z zespołem prawnym i marketingowym także jest zwykle konieczny.
Jeśli myślisz, że przez cały ten czas, kiedy PO ciężko pracuje, PM odpoczywa i od czasu do czasu przegląda raporty – muszę cię rozczarować. Pomijając stałe monitorowanie wydajności i skuteczności aplikacji, product manager uzgadnia publikację nowej funkcji z zespołami wewnętrznymi i razem pracują nad strategią sprzedażową, marketingową i PR-ową.
Jak dać rodzicom znać o aktualizacji? Co można zrobić, żeby zachęcić użytkowników do sprawdzenia nowej opcji? To tylko przykładowe pytania, na jakie PM musi znaleźć odpowiedź.
Etap 5: Utrzymanie i raportowanie
Po publikacji PO zazwyczaj pracuje z zespołem scrumowym nad utrzymaniem aplikacji, usuwaniem błędów itp.
Z kolei PM śledzi wskaźniki KPI, sprawdza, jak użytkownicy korzystają z aplikacji i zbiera ich opinie o produkcie. Warto też mieć na oku konkurencję (bezpośrednią i nie tylko) oraz trendy panujące na rynku.
W ten sposób można zatroszczyć się o każdą kwestię mającą związek z aplikacją, a firma zwiększa swoje szanse na osiągnięcie sukcesu.
Podobieństwa – jaki jest wspólny cel?
Pomijając różnice, product manager i product owner mają też ze sobą trochę wspólnego.
W obu przypadkach celem jest stworzenie produktu, który przynosi korzyści firmie i satysfakcjonuje użytkowników. PM i PO zawsze mają na uwadze klienta, muszą też dobrze się czuć w pracy z zespołem i mieć doskonałe umiejętności komunikacyjne.
Product owner lub product manager – czy wystarczy jedna osoba?
To żaden sekret, że “to zależy” stanowi właściwą odpowiedź na niemal każde pytanie związane z rozwojem oprogramowania.
Jeśli chcesz wiedzieć, czy twoja firma potrzebuje zarówno product managera, jak i product ownera, zastanów się, jakie są twoje potrzeby.
Być może projekt jest niewielki albo firma jest mała? Wtedy PM może też być PO, jeśli nie ma zbyt wielu obowiązków. To rozwiązanie godne rozważenia również wtedy, gdy produkt nie stanowi istotnego elementu biznesu i kiedy jego charakter nie pozostawia zbyt dużego pola do zmian. W innym przypadku jedna osoba może mieć problem z nadzorowaniem wielu różnych procesów w tym samym czasie.
Jak się przygotować do projektu, gdy jesteś product ownerem?
Jako agencja, która zajmuje się rozwojem oprogramowania, prosimy klienta o wyznaczenie jednej osoby, która będzie product ownerem. Kogoś, kto pokaże nam roadmapę, pomoże przygotować user stories, zajmie się hierarchizacją zadań i wspólnie z naszym zespołem będzie aktualizować backlog.
Brzmi jak mnóstwo pracy? Spokojnie, pomożemy Ci się tym zająć. Jeśli zdecydujesz, że chcesz z nami budować swój produkt, przed fazą rozwoju organizujemy spotkanie kick-offowe. Wtedy rozmawiamy o kwestiach organizacyjnych i tłumaczymy każdy aspekt współpracy.
W niektórych projektach spotykamy się z PO codziennie, ale czasem prezentujemy rezultaty naszej pracy np. raz na dwa tygodnie. Chcesz porozmawiać o szczegółach? Napisz do nas. Chętnie powiemy Ci o wszystkim, co musisz wiedzieć przed rozpoczęciem projektu.
Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej o budowie aplikacji z perspektywy product ownera, przeczytaj też inne artykuły: